فهرست مطالب
تزریق بوتاکس
بوتاکس نام اختصاری سم بوتولیسم است. تزریق مقدار کمی از این ماده بطور مستقیم در ماهیچه فعالیت آن را کم کرده و خطوطی را که نتیجه پرکاری آن روی صورت به وجود می آید از بین می برد در نتیجه صورت جوان تر و شاداب تر به نظر می رسد. یک روش سریع و نسبتا غیر تهاجمی است.
بوتاکس یک پروتئین خالص طبیعی است که در دوز بسیار پایین تجویز می شود. تاثیر بوتاکس معمولا محدود به ناحیه تزریق شده می شود و به جاهای دیگر بدن سرایت نمی کند. بوتاکس توسط FDA تایید شده است و کاربرد کلینیکی بیست ساله آن بی خطر بودن آن را به اثبات رسانده است.
کاربردها
هر جا که انقباض بیش از حد عضله مشکل ساز باشد می توان از تزریق بوتاکس برای ضعیف کردن عضله استفاده کرد. مثلا اسپاسم های عضلات در دست یا پا ممکن است باعث اختلال در عملکرد آن عضو شده و یا اسپاسم های عضلات در سر و صورت باعث بروز یا تشدید سردردهای میگرنی شود. در این موارد با تزریق بوتاکس در عضله مربوطه بیماری کنترل می شود. ولی کاربرد بوتاکس محدود به عضلات نبوده و در مواردی برای کاهش تعریق درزیر بغل، کاهش ترشحات غدد بزاقی، و… نیز استفاده می شود.
کاربرد بوتاکس برای زیبایی صورت در مواردی است که انقباض عضله به ایجاد چین و چروک صورت کمک می کند. بهترین مکانها برای تزریق بوتاکس، پیشانی (مخصوصا خط اخم) و اطراف چشمها است. بوتاکس را برای نواحی دیگر صورت مانند اطراف لبها برای خط خنده، چانه و اطراف بینی نیز می توان استفاده کرد ولی باید با احتیاط استفاده شود زیرا احتمال نتیجه نامطلوب در این نواحی بیشتر است. هزینه بوتاکس خط خنده و بطور کلی بوتاکس در افراد متفاوت است.
روش درمان

بوتاکس پس از تزریق، جذب عضله میشود و در انتهای اعصابی که فرمان انقباض را به عضلات میرسانند مستقر میشود. در این محل بوتاکس از آزاد شدن یک واسطه شیمیایی به نام استیل کولین- که مسئول انقباض عضلانی است- جلوگیری میکند، در نتیجه دستور انقباض به عضله نمیرسد و در حقیقت نوعی فلج عضلانی موقت ایجاد میشود که ۳ تا ۶ ماه طول میکشد. عدم انقباض عضلات زیر پوستی باعث محو شدن و از بین رفتن چین و چروکهای پوست میشود.
تزریق بوتاکس باید حتما با مشورت و زیر نظر پزشک متخصص پوست انجام شود. انتخاب بیمار از سوی پزشک نیز باید با دقت انجام شود، زیرا هر پوستی نیازمند تزریق بوتاکس نیست. اگر پزشک تشخیص دهد که شرایط عضلات صورت به گونهای است که در آینده پوست دچار چین و چروک میشود، باید بوتاکس تجویز شود.
تزریق بوتاکس معمولا در مطب پزشکان یا درمانگاه ها به صورت سرپایی انجام میشود و نیازی به بستری شدن ندارد. از آنجا که این تزریق با سوزنهای بسیار ظریف انجام میشود، دردناک نیست و نیازی به بیحسی ندارد.
برای این کار پزشک پس از ضدعفونی کردن پوست صورت، با استفاده از سرنگ انسولین مقادیر کمی از بوتاکس را در بالای ابروها، پیشانی و اطراف چشم تزریق میکند. البته ممکن است در محل تزریق، سوزش و قرمزی خفیف ایجاد شود که ظرف چند ساعت برطرف میشود.
معمولا یکی دو روز پس از تزریق، چین و چروکها به تدریج محو میشوند و این اثر بین ۳ تا ۶ ماه باقی می ماند. پس از این مدت اثر بوتاکس کم کم از بین میرود و چروکها مجددا ظاهر میشوند.
مراقبت های بعد از تزریق بوتاکس
معمولا توصیه های زیر برای بعد از تزریق بوتاکس به بیماران گفته می شود:
- تا چند ساعت از کمپرس سرد استفاده کنید (این کار برای کاهش کبودی و ورم ناشی از تزریق مفید است)
- تا ۴ ساعت پس از تزریق از دراز کشیدن خودداری کنید.
- تا ۴ ساعت در معرض حرارت قرار نگیرید. لذا بهتر است تا چند ساعت از دوش گرفتن و سونا اجتناب نمائید.
- چند ساعت ماساژ دادن ناحیه تزریق ممنوع است امّـــا شکلک در آوردن و اخم کردن و ابرو بالا انداختن نتیجۀ بهتری را بدنبال خواهد داشت.
چند ساعت بعد از تزریق دوش گرفتن و آرایش چهره و استفاده از کرم پودر بلامانع است. اگر شما از کسانی هستید که بعد از تزریق بوتاکس موارد فوق را رعایت نکرده اید زیاد نگران نباشید زیرا اغلب آنها چندان تاثیری بر نتیجه نهایی کار ندارند
موارد منع مصرف
اگر به این دارو در تزریقات قبلی حساسیت داشته باشید. چون بعضی از این حساسیت ها به آنتی ژنهای ناشی از تولید بوتاکس است می توان با احتیاط از مارک دیگری از بوتاکس استفاده کرد. البته قبل از تزریق بعدی باید تست حساسیت به دارو برای شما انجام گردد. در بیماریهای عصبی عضلانی شناخته شده قبلی (مانند میاستنی گراو)، این دارو باید با احتیاط استفاده شود. مصرف بوتاکس در دوران بارداری و شیر دهی مورد بررسی قرار نگرفته است. هرچند از نظر تئوری مشکلی ایجاد نمی کند ولی بهتر است استفاده نشود. بهتر است تزریق بوتاکس در محلهایی که زخمی بوده و یا عفونت دارند تا زمان بهبود این مناطق به تعویق افتد. تزرق در افراد کمتر از ١٨یا بیشتر از ۶۵سال نیز انجام نمی شود.
عوارض
از آنجا که بوتاکس عمدتا جذب عضلات محل تزریق می شود و مقادیر بسیار ناچیزی از آن وارد گردش خون می گردد، با دوزی که برای باز کردن چروکها به کار میرود، تقریبا هیچ عارضه مهمی ایجاد نمیکند.
البته مثل هر تزریق دیگری ممکن است سوزش و قرمزی خفیفی در محل تزریق ایجاد کند که پس از چند ساعت خودبهخود برطرف میشود. به علاوه در برخی از افراد پس از تزریق بوتاکس، سردرد یا تهوع خفیف یا علائم سرماخوردگی ایجاد میشود که معمولا طی ۲ تا ۳ روز بهبود مییابد.
هر چند تزریق بوتاکس عارضه جسمی مهمی ایجاد نمی کند، اما میتواند باعث فقدان جلوه عضلات صورت و ایجاد حالت انجماد در افراد شود.
محققان معتقدند فردی که بوتاکس به صورتش تزریق شده قادر است به محرکهای احساسی و هیجانی واکنش نشان دهد، اما تغییرات کم عضلات صورت در اثر تزریق بوتاکس باعث میشود بازخوردهای کمتری از طرف عضلات بیحرکت صورت به مغز ارسال شود. بر اساس مطالعات ثابت شده است تاثیر حالت چهره بر مغز میتواند در حس ما نیز تاثیر داشته باشد. به عبارت دیگر خندیدن باعث میشود که احساس شادی کنیم و اخم کردن احساس ناخوشایندی در ما ایجاد میکند.
ترزیق بوتاکس یا تزریق سم بوتولینوم بیشتر به خاطر استفاده موفقیت آمیز آن در درمانهای زیبایی شناخته می شوند. در ابتدا، بوتاکس به منظور استفاده برای درمان انحراف چشم (استرابیسم)، انقباض پلک (بلفارواسپاسم) و دیستونی گردنی (انقباض عضلات در گردن) مورد تایید قرار گرفت. به این موارد باید تاییده سازمان غذا و دارو (FDA) برای بهبود چروک های ناحیه بین چشم و پیشانی (ناحیه میان دو ابرو) را نیز اضافه کرد. تزریق بوتاکس منجر به کاهش خطوط و چروک های صورت ایجاد شده در اثر فرایند پیرشدن شده و عملکرد عضلات را بهبود می بخشد. این روش همچنین برای درمان تعریق بیش از حد نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
بوتاکس توکسین پروتئینی خالص شده می باشد که توسط باکتری کلستردیوم بوتولینوم تولید می شود. اگرچه بوتاکس یک توکسین و سم به حساب می آید، ولی عارضه جانبی مهمی در رابطه با آن گزارش نشده است. دلیل این امر استفاده در مقادیر بسیار کم برای درمانهای پزشکی و عدم گسترش آن در تمام بدن می باشد.
روش تزریق بوتاکس
ناحیه مورد تزریق باید به طور کامل تمیز شود. ناحیه با استفاده از پمادهای موضعی بی حس شده و ماده بوتاکس با استفاده از سرسوزن های بسیار نازک تزریق میشود. زمانی که بوتاکس به عضلات تزریق می شود، از انتقال پیامهای عصبی به ناحیه جلوگیری کرده و در نتیجه منجر به ضعف عضلانی می شود. با ضعیف شدن عضلات، پوست عضلات شل شده را پوشانده و چروک های صورت به تدریج نرم تر شده و از بین می روند.

مواردی که در آن تزریق بوتاکس منع استفاده دارد:
– بارداری و شیردهی
– سابقه قبلی حساسیت به توکسین
– بیماریهای نورولوژیکی (میاستنی گراویس، سندروم LEMS، نوروپاتی)
– سن زیر ۱۲ سال
– ترزیق به محل عفونت و التهاب
– استفاده از داروهایی نظیر آنتیبیوتیک های آمینوگلیکوزید (که منجر به افزایش اثرات سم بوتولینوم میشود)، کلروکوئین و هیدروکسی کلروکوئین (منجر به کاهش اثرات می شود) و عوامل رقیق کننده خون نظیر وارفارین، آسپرین (منجر به کبودی ناحیه می شود)
بدون دیدگاه